Jak leczyć uszkodzenie łąkotki i chrząstki stawowej kolana?

Uszkodzenie łąkotki, wiązadeł i chrząstki stawowej kolana

Uszkodzenia więzadłowe, uszkodzenie łąkotki oraz chrząstki stawowej kolana należą do najczęstszych urazów, z jakimi zmagają się sportowcy, osoby aktywne fizycznie, a także te, które doznały kontuzji w wyniku codziennych aktywności. Jako lekarz ortopeda spotykam się z tymi kontuzjami niemal codziennie. Żyjemy w erze fitness i masowo uprawiamy sporty. Jednak zapominamy o odpowiednim przygotowaniu się do tych aktywności, często ekstremalnie obciążając stawy na treningach, zaledwie chwilę po wstaniu od biurka w pracy po wielogodzinnym siedzeniu. 

Urazy te mogą uniemożliwiać lub poważnie ograniczać mobilność, komfort życia i zdolność do wykonywania podstawowych czynności. Skuteczne leczenie wymaga zrozumienia mechanizmu urazu, a także zastosowania odpowiedniej, często złożonej terapii. Niniejszy wpis omawia najczęstsze uszkodzenia, dostępne metody leczenia oraz ich efektywność, a także przedstawia profilaktykę, która w tym przypadku szczególnie jest warta podejmowania.

Najczęstsze urazy

• Uszkodzenie więzadłowe – dotyczą głównie ACL (przedniego więzadła krzyżowego), które jest jednym z głównych stabilizatorów kolana. Jest to typowy uraz sportowy. Uszkodzenia PCL (tylnego więzadła krzyżowego) oraz bocznych więzadeł stawu kolanowego są mniej powszechne, ale również wymagają odpowiedniego leczenia.
• Uszkodzenie łąkotki – łąkotka, będąca rodzajem „amortyzatora” między kośćmi, często ulega uszkodzeniu podczas zginania i skręcania kolana pod obciążeniem, zatem szczególnie często dotyka osoby uprawiające sport.
• Uszkodzenie chrząstki stawowej – mogą być wynikiem urazu bezpośredniego, przeciążenia stawu lub procesów zwyrodnieniowych, prowadząc do bólu, ograniczenia ruchu i zwyrodnienia stawu.

Metody leczenia uszkodzeń i ich rokowanie

1. Leczenie zachowawcze

   To przede wszystkim zastosowanie metod niefarmakologicznych i farmakologicznych, takich jak regereracja po treningu, przerwa w treningach, odpoczynek, unieruchomienie, fizjoterapia, a także leki przeciwzapalne i przeciwbólowe. W przypadku niektórych drobnych urazów, w tym łagodnych uszkodzeń łąkotki lub chrząstki, może to być wystarczające do osiągnięcia poprawy stanu kolana,

2. Iniekcje substancji wspomagających odbudowę

   Iniekcje w staw kolanowy kwasu hialuronowego, fibryny lub osocza bogatopłytkowego (PRP), zawierające komórki macierzyste, mogą wspomagać proces leczenia poprzez poprawę jakości płynu stawowego i stymulację procesów regeneracyjnych.

3. Artroskopia

   Małoinwazyjna technika chirurgiczna pozwalająca na dokładne zbadanie i naprawę uszkodzonej łąkotki, więzadeł lub chrząstki przez mały otwór w kolanie. Daje dobre wyniki w przypadku uszkodzeń wymagających interwencji, takich jak rekonstrukcja ACL czy szycie łąkotki.

4. Rekonstrukcja więzadeł i naprawa chrząstki

   W przypadku poważnych uszkodzeń więzadeł lub zaawansowanych uszkodzeń chrząstki, może być konieczna złożona operacja, w tym rekonstrukcja więzadła przy użyciu przeszczepu z innego fragmentu ciała pacjenta, lub zastosowanie technik regeneracyjnych chrząstki. Wiąże się to z pewnym okresem rekonwalescencji i rehabilitacją po zabiegu.

5. Rehabilitacja

   Niezbędny element każdego procesu leczenia, mający na celu przywrócenie pełnej funkcjonalności kolana, wzmocnienie mięśni i zapobieganie kolejnym urazom. Staw kolanowy zawsze pracuje pod obciążeniem i praktycznie jest niezbędny dla naszej mobilności. 

Zapobieganie urazom kolana

• Obowiązkowa rozgrzewka i rozciąganie przed treningiem: regularne wykonywanie ćwiczeń rozgrzewających i rozciągających przed aktywnością fizyczną zapewnia lepszą pracę stawu, co znacznie redukuje ryzyko urazu, 
• Wzmocnienie mięśni okołokolanowych: budowanie siły mięśni otaczających kolano, zwłaszcza grupy czworogłowej uda, może zapobiegać urazom
• Unikanie nadmiernych przeciążeń: niezmiernie ważne jest dostosowanie treningu i unikanie nagłych zmian intensywności lub rodzaju aktywności. Wiekszość urazów sportowych, w tym uszkodzenie łąkotki jest efektem przeforsowania się, niezdrowej ambicji i nie brania pod uwagę ograniczeń własnego ciała,
• Używanie odpowiednio dobranego sprzętu sportowego: specjalistycznego obuwia, ochraniaczy, ortez kolanowych w zależności od rodzaju uprawianego sportu.

Urazy więzadeł, uszkodzenie łąkotki i chrząstki stawowej kolana wymagają skrupulatnego podejścia, zarówno diagnostycznego, jak i terapeutycznego. Wybór metody leczenia zależy od wielu czynników, w tym od rodzaju i nasilenia uszkodzenia, wieku pacjenta oraz jego stylu życia i oczekiwań co do poziomu aktywności po leczeniu. Współpraca pacjenta z zespołem leczącym, w tym ortopedą, rehabilitantem, fizjoterapeutą i trenerem sportowym, jestgłównym czynnikiem sukcesu terapii i powrotu pacjenta do pełnej wydolności. Jednocześnie, odpowiednie środki zapobiegawcze mogą znacząco zmniejszyć ryzyko urazów, pozwalając na długotrwałe utrzymanie zdrowia i sprawności stawów kolanowych.

Zapraszam na konsultacje do naszej Kliniki